मै तुम्हे फिर मिलूंगी..

खरं सांगू का अमृता तू म्हणजे देहभानापलीकडच्या जगात घेऊन जाणारी एक अवर्णनीय जादू..ती जादू आम्ही सगळ्यांनी कधीतरी अनुभवली आहे किंवा ऐकीव तरी आहे, किंवा पुन्हा पुन्हा अनुभवायला मिळावी म्हणून लालसेने किंवा कधीच न अनुभवल्याने एकदा तरी अनुभवायला मिळावी या अपेक्षेने.. जगण्याच्या मूलभूत गरजांच्या पलीकडे, जिथं थांबतात, विसावतात आणि उसळतात आयुष्याचे काही क्षण अश्या आनंदाच्या अनुभूतीच्या ओढीने सतत तुझ्याकडे ओढले जात असतो.


जगण्याचा खूप गुंता होत राहतो अधून मधून. आणि मग त्यापुढला बराच काळ गुंता सोडवण्यात निघून जातो. मनात हे असं काही काहूर माजतं कि, प्रापंचिक आन्हिकं, जबाबदाऱ्या निभावताना वेदना सहन करणाऱ्या भौतिक शरीराची कात भिरकावून द्यावीशी वाटते, कधीकधी तर बाईपण बोजड वाटायला लागतं..वाटतं परंपरेतून, संस्कृतीतून, प्रपंचातून, साचेबद्ध जगण्यातून या रोजरोजच्या धावधावपळीतून एवढंच काय या शरीरातूनही बाहेर पडावं; मोकळं व्हावं आणि दूर दूर जाऊन बघत राहावा आपणच घालून ठेवलेला घाट... जमलंच तर मोडून पाडावा, बंद करून घ्यावे परतीचे सगळे रस्ते.. हा आंतरिक मनाचा कल्लोळ शांतावताना का कुणास ठाऊक तू आठवत राहतेस अमृता प्रीतम .. शेजारी येऊन बसतेस आणि तुझ्या शब्दातलं वाण माझ्या पदरी घालत माझ्या उसवलेल्या मनाचा पोत शिवत बसतेस कधी कवितेने कधी कथेने. तू म्हणाली होतीस आठवतं..
घनघोर अंधेरा छाये जब
कोई राह नज़र ना आये जब
कोई तुमको फिर बहकाये जब
इस बात पे थोड़ी देर तलक
तुम आँखें अपनी बंद करना
और अन्तर्मन की सुन लेना
मुमकिन है हम-तुम झूठ कहें
पर अन्तर्मन सच बोलेगा...


कसं गं कळतं तुला? अजाणता अनुरूपता दोघींच्या जगण्यातल्या बाबी रिलेट का होतात. तू कधीकाळी जगलेले भोगलेले अनुभव माझ्या अनुभूतींना ओळखीचे का वाटतात. वेगवेगळ्या काळात समांतर आयुष्याच्या दोऱ्या पकडून त्याच चढ-उत्तरातून, त्याच खाच-खळग्यातून केला असतो आपण एकसारखाच प्रवास. शब्दांनी सावरलं असतं तेव्हा तुला आणि तेच शब्द आता देत असतात आधार मला. पण तुझ्यासारखं त्या शब्दांना जोजवून आपलंसं करून आतात भिनवणं अजून बाकी असतं..इथेही आयुष्याचा खोल अर्थ समजावत तूच तर येतेस मदतीला ..
ज़िंदगी खेलती है
पर हमउम्रों से...
कविता खेलती है
बराबर के शब्दों से, ख़यालों से
पर अर्थ खेल नहीं बनते
ज़िंदगी बन जाते हैं...
होय या अर्थांचाच तर शोध असतो आयुष्यभर जो संपतच नाही. तुला हि माझी तगमग बरोबर उमगली असते तुझ्याशी असणाऱ्या अंतरिक भावबंधाच्या रेषा फेर धरतात भोवताली आणि तुझे शब्द जगण्याची उभारी देत राहतात. मी समाजाने घातलेल्या कुंपणा अल्याड सतत भान राखत स्वतःच सामान्यत्व मान्य करून स्वीकारून जगू पाहणारी .. आणि तू समाजाचे ओझे झुगारून स्वच्छंद, सामान्य असण्याची सगळी कुंपणं ओलांडून स्वतःच्या अस्तित्वा पल्याड विशेषत्व जागवून स्व-अटींवर जगणारी .. तरी का कोण जाणे तुझ्यात माझ्यात एक समान धागा आहे ज्यानं आपल्यात एक नातं निर्माण केलं आहे..तू सतत पुढ्यात येऊन सांगत राहतेस मला; या अश्या मनासारखे कलंदरी जगण्यासाठी करावे लागणारे त्याग सोप्पे नसतात. कधीतरी माझा कान धरून म्हणतेसही ''बाई गं! दुनियाभऱ्याचं ओझं खांद्यावर लादत, इतरांसाठी झोकून, स्वतःच अस्तित्व विसरणं म्हणजेच बाईपण असतं हि व्याख्या विसर एकदा .. तू ओझ्याखाली राहतेस'' मी नुसतंच हसते ..आणि विचारते.. मग तूच सांग तू कुठे राहतेस ?? तू म्हणतेस ..
आज मैने अपने घर का नम्बर मिटाया है
गली कें माथे पर लगा गली का नाम हटाया है
हर सडक की हर दिशा का नाम पोंछ दिया है …..
गर आपने मुझे कभी तलाश करना है….
तो हर देश के, हर शहर की , हर गली का द्वार खटखटाओ –
यह एक शाप है – एक वर है
और जहां भी स्वतंत्र रूह की झलक पडे
समझना – वह मेरा घर है !!!


मनावर भुरळ घालणाऱ्या तुझ्या शब्दांच्या गावातून प्रवास करतांना मनातून-शरीरातून उसळत्या भावनांच्या लाटा मी अनेकदा अनुभवल्या आहेत. तू आताशा तुझ्या चाहत्यांच्या नसानसात अशी काही भिनली आहेस जणू तू म्हणजे आत्मा आणि आम्ही सारे त्या आत्म्याला फुटलेले लाखो संवेदनांचे धुमारे. तुझ्या शब्दातून मिळणाऱ्या आनंदांच्या ओढीने लिहिण्या-वाचण्यातलं सुख किती निर्मळ आणि चिरंतन असतं कसं सांगू तुला ? स्वत:च अंगावर ओरबाडून घेतलेल्या रोजच्या जगण्यातल्या अनेकविध जखमांवर कधीतरी या सुखाचा मलम लावावा अन जगणं सहज सुलभ करत जावं. यासाठीच तर हा सारा प्रपंच.. तू दिलेल्या शब्दांची साथ म्हणजे हदयी असलेल्या वीनेची तार झंकारल्या सारखीच आहे, त्याचे सुर आत अनेक दिवस गुंजत राहतील अमृता ....
तू मात्र भेटायला येत राहा कारण तू वचन दिले आहेस
 ''मै तुम्हे फिर मिलूंगी ...''


©रश्मी पदवाड मदनकर