काल त्यांनी बागेतली दोन झाडे तोडली...

 काल त्यांनी बागेतली दोन झाडे तोडली...

काल त्यांनी बागेतली दोन झाडे तोडली
ज्यांनी परवा पर्यावरणावर घंटो भाषणे झोडली !

झाडाचे जाडे खोड खोलले, सोलले, रंगवले
घराच्या दृश्य भागात निगुतीने सजवले.

इतर फांद्यांचा कोंडा केला, चुलीत घातला  
चुलीवरच्या चविष्ट मटणावर मग यथेच्छ ताव मारला.

मी म्हणाले,
अहो दादा, तुम्ही झाडे तोडायला नको होती
पक्ष्यांची घरटी अशी मोडायला नको होती
बाग बघा कशी ओकीबोकी झाली
परिसरातली आपल्या हो रयाच गेली...रयाच गेली

दादा म्हणाले
ताई जरा इकडे या, मी काय म्हणतो कान देऊन ऐका..  

तुम्हाला नसेल माहित, मी पर्यावरणवादी आहे
तुम्हाला नसेल माहित मी पर्यावरणवादी आहे
आणि काय सांगू अहो, निसर्गाच्या बाबतीत जरा जास्तच दर्दी आहे...

तशी माझी नजर पारखी आहे बरे
निसर्गात दिसतात मला चमचमते हिरे
हिऱ्यांना पेहेलू   पाडल्याशिवाय चमक येते होय?
आणि हिऱ्यांशिवाय सौन्दर्याची मजा येते होय ??  

वृक्षारोपण तर मी दरवर्षीच करतो..  
आणि त्या वाढत्या वृक्षामध्येच सौन्दर्य घेरतो.

काय माहित वृक्षाला त्याची जागा कुठे असते
बघा आमच्या बंगल्यात कसा पठ्ठा शोभून दिसते

उभे राहून झाड थकले होते फार
म्हणून आम्हीच झालो त्याचा तारणहार

मी म्हणलं
बस झाले थांबा! तुमचे म्हणणे पटले
रजा द्या आता, तुमच्यासमोर हात टेकले
तुमच्यासमोर हात टेकले !  

 

 

चिमुकल्या देशाची रोमहर्षक कहाणी -

 

खाली फोटोत दिसतोय तो एक अक्खा देश आहे. जगातला सगळ्यात छोटा देश. हा देश आहे जो उत्तर समुद्रात, इंग्लंडच्या किनाऱ्यापासून सुमारे 12 मैलांवर दूर स्थित आहे. या देशाची संख्या एकेकाळी ५० होती आता आहे फक्त २७ माणसे.

या छोट्याश्या देशाची कहाणी देखील तशीच अजिब आणि रोमहर्षक आहे. पॅडी रॉय बेट्स एक निवृत्त ब्रिटीश सैन्य अधिकारी यांनी 1967 मध्ये त्यांच्या कुटुंबासह एचएम फोर्ट रफ्सजवळील एक निरुपयोगी नौदलाचा किल्ला ताब्यात घेतला जो एकेकाळी लष्करी किल्ला म्हणून वापरला जात होता आणि त्याला स्वतंत्र राष्ट्र घोषित केले.

असा देश निर्माण करण्याची कल्पना एका वेडातून साकार झाली, पॅडी ह्यांनी त्यांच्या बायकोला वाढदिवसाची भेट द्यायला म्हणून हे पाऊल उचलले होते. पुढे त्यावर फार वाद निर्माण झाला आणि पुढे शिक्कामोर्तब झाले. 1966 साली ख्रिसमसच्या पूर्वसंध्येला, बेट्सने एक पडीत टॉवर घेतली आणि ती प्लॅटफॉर्मवर नेली. मग, ग्रॅपलिंग हुक, दोरी आणि त्याच्या बुद्धीचा वापर करून, तो प्लॅटफॉर्मच्यावर चढला आणि त्यावर हक्क घोषित केला. तो म्हणाला होता कि त्याने आपल्या पत्नीसाठी हा किल्ला भेट म्हणून जिंकला आहे.

गिफ्ट म्हणजे त्यात बायकोला आवडण्यासारखे खरतर काहीही नव्हते.. मात्र पॅडीच्या डोक्यात भविष्यासाठी काही वेगळ्या योजना होत्या. 1940 च्या दशकाच्या सुरुवातीला खरतर दोन काँक्रीटच्या खांबांवर उभारलेला तुटका-फुटका फोर्ड म्हणजे हिज मॅजेस्टीज फोर्ड (HMF) एक रफ टॉवर होते जे टेम्सचे रक्षण करणारी चौकी म्हणून कार्यरत होती. ५ टॉवरपैकी हाही एक टॉवर होता. हे दोन पोकळ काँक्रिट टॉवर्सच्या वर समुद्रापासून सुमारे 60 फूट उंचीवर असलेल्या दोन टेनिस कोर्टच्या आकाराचे होते. त्यावेळी यावर शंभरहून अधिक ब्रिटिश सैनिक संपूर्ण शस्त्रांसह तैनात असत.

1950 च्या दशकाच्या उत्तरार्धात, जर्मनच्या पराभवानंतर ब्रिटिश आर्मीने हा किल्ला सोडला आणि त्यानंतर अनेक वर्ष त्यांना ह्याचा विसर पडला. हीच संधी साधून पदी रॉयने त्यावर स्वतःचा दावा ठोकला. मुळात रॉय बेट्स हा एक कर्मठ माणूस होता ज्याने प्रथम स्पॅनिश गृहयुद्धात आणि नंतर WWII दरम्यान उत्तर आफ्रिका, मध्य पूर्व आणि इटलीमध्ये 15 वर्षांचा असल्यापासून लष्कर सेवा केली होती. तो कुठल्याही संकटांना घाबरत नसे. उलट  रॉय बेट्सला नोकरशहांनी काय करावे हे जेव्हा सांगण्याचा प्रयत्न करण्यात आला तेव्हा तो जिद्दीला पेटला आणि न घाबरता त्याने या किल्ल्यावर मालकीचा दावा ठोकला पुढेही सरकारच्या इशाऱ्यांकडे धमक्यांकडे दुर्लक्ष करत तो त्याच्या या छोट्याश्या देशासाठी काम करीत राहिला आणि परिणामी सीलँडची प्रतिष्ठा जगभरात वाढत गेली.

या सगळ्या प्रकरणाला सुरुवात झाली ती एका रेडिओ स्टेशनच्या अधिकारशाहीने आणि ती मोडून काढण्याच्या पॅडीच्या जिद्दीमुळे. त्या वेळी, ब्रिटिश ब्रॉडकास्टिंग कॉर्पोरेशन (बीबीसी) हे एकमेव कायदेशीर रेडिओ स्टेशन होते आणि रॉयल चार्टरमुळे लोक काय ऐकू शकतात आणि काय ऐकू शकत नाहीत यावर त्यांचे पूर्ण नियंत्रण होते. त्यांना आव्हान देत बेट्सने या रिकाम्या पडलेल्या, पडीक किल्ल्यावर त्याचे पायरेट रेडिओ स्टेशन सुरू केले, लोकांना आवडेल ते संगीत ऐकता याय्ला पाहिजे एवढाच त्याचा हेतू होता. मात्र सरकारने त्याच्या कामात अडथळे आणून त्याचे रेडिओ स्टेशन इतरांपर्यंत पोचू नये अशी सोया केली. त्यानंतर बेट्स ती जागा सोडून निघून जाईल असे ब्रिटिशांना वाटले. मात्र झाले काहीतरी वेगळेच. पॅडीने त्या किल्ल्यावरच स्वतंत्र देशाचा दावा ठोकला.

असे म्हटले जाते की एका रात्री मित्रांसोबत आणि पत्नीसोबत गप्पा मारत असताना बेट्सने निश्चय केला आणि 2 सप्टेंबर 1967 रोजी किल्ल्याला “प्रिन्सिपॅलिटी ऑफ सीलँड” असे नाव दिले. तो त्याच्या पत्नीचा वाढदिवस होता. काही काळानंतर त्याचे कुटुंब त्याच्याबरोबर या जगातल्या सर्वात लहान देशात राहायला गेले
सफोकच्या किनाऱ्यापासून अवघ्या सात मैलांवर, सागरात असलेल्या या अपरिचित सार्वभौमत्वाच्या स्थापनेने यूके सरकारचे लक्ष वेधून घेतले. देशभर खळबळ माजली.  ब्रिटीश पुढारी अधिकारी या घटनेमुळे अस्वस्थ झाले. त्यांनी सीलँडचे वर्णन "आंतरराष्ट्रीय कायद्यानुसार बेट म्हणून मान्यता नसलेल्या संरचनेवर बेकायदेशीर कब्जा" असे केले..आणि त्यांनी उर्वरित चार चौक्या उद्धवस्त केल्या जेणेकरून पुन्हा कोणी असा दावा ठोकू नये. दुसरीकडे, बेट्स सर्व संकटांना सामना करायला तयार आणि स्वतःच्या निर्णयावर ठाम होते की सीलँड हा त्याचा स्वतःचा देश आहे तो त्यांनी संघर्षाने जिंकला आहे आणि तो त्याचा योग्य नेता आहे.

1978 मध्ये, अलेक्झांडर गॉटफ्रीड अचेनबॅच नावाच्या एका पश्चिम जर्मन व्यावसायिकाने स्वत: ला सीलँडचे "पंतप्रधान" घोषित केले आणि सत्तापालट केला.
कौटुंबिक आणीबाणीचा सामना टाळण्यासाठी बेट्सने कुटुंबासह सीलँड सोडले होते आणि त्याच्या अनुपस्थितीत, अचेनबॅच आणि काही जर्मन आणि डच भाडोत्रींनी हा किल्ला म्हणजे नवा देश ताब्यात घेतला.

त्यांनी बेट्सचा मुलगा प्रिन्स मायकेलला ओलीस ठेवले आणि त्याला चार दिवस कोंडून ठेवले. बेट्सने त्वरीत राज्य परत घेण्यासाठी माणसांना एकत्र आणलं. एक संघ तयार केला. युद्धदरम्यान अचेनबॅचच्या गटातील बरेच लोक पळून गेले, परंतु बेट्सने अचेनबॅचला ओलीस ठेवण्याचा निर्णय घेतला. जेव्हा यूकेच्या राजदूताने बेट्सशी वाटाघाटी केली तेव्हा कुठे त्याने शेवटी अचेनबॅकची सुटका केली.

1980 च्या दशकात, ब्रिटीश सरकारने सीलँडच्या दाव्यांची कोणतीही वैधता काढून टाकण्यासाठी आपल्या प्रादेशिक अधिकारांचा विस्तार केला. तरीसुद्धा, बेट्सने सीलँड हा स्वतंत्र देश असल्याचे ठामपणे सांगत असून राहिला. सीलँडचे चलन, पासपोर्ट आणि स्टॅम्प जारी करणे ही प्रक्रिया त्याने अधिक प्रखर केली. स्वतःचा ध्वज देखील त्याने तयार केला. दुर्दैवाने, 1990 च्या दशकात, लोकांनी काही गुन्हेगारी क्रियाकलापांसाठी वापरल्यामुळे सीलँडला त्याचे पासपोर्ट मात्र रद्द करावे लागले.

2006 मध्ये प्लॅटफॉर्मवर विध्वंसक आग लागली आणि मुख्य पॉवर जनरेटरचा नाश झाला, अनेकदा अनेक संकटं आलीत. सीलँडवर यूके सरकारकडून भाडोत्री आक्रमण आणि सतत धमक्या आल्या, परंतु ते ठाम राहिले, ही लोकं डगमगली नाहीत. सीलँड आजही तेथे आहे आणि मायकेल बेट्स आणि त्यांचे कुटुंब सीलँडच्या कल्याणात गुंतलेले आहेत आणि ते स्वतंत्र देश म्हणून चालवतात. त्यांनी प्लॅटफॉर्मवर पूर्णवेळ सुरक्षा देखील स्थापित केली आहे.

या स्वतंत्र रियासतची वेबसाइट देखील आहे आणि खर्चाला मदत करण्यासाठी नाणी, पॅचेस आणि टी-शर्ट यांसारखी स्मृतिचिन्हे ते विकतात. आश्चर्यकारकपणे, समुद्राच्या मध्यभागी असलेल्या अशा लहान संरचनेने 50 वर्षांहून अधिक काळ त्याचे सार्वभौमत्व टिकवून ठेवले आहे हे आश्चर्य आहे.
दुसरे महायुद्ध सुरु झाले तेव्हा रक्षक किल्ला म्हणून सुरू झालेला एक पडीक टॉवर पुढे एक कौटुंबिक प्रकल्प आणि त्याही पुढे जाऊन एक स्वतंत्र राष्ट्र बनला. खडतर भूतकाळ असूनही, सीलँड कधीच डगमगला नाही. तो देश अजूनही सुरूच आहे आणि जगभरातील सर्वात लहान देश म्हणून अनौपचारिकरित्या का होईना तो ओळखला जातो; आणि आजही ह्या देशाचा रोमांचक इतिहास जगभरातल्या लोकांना आकर्षित करीत राहतो..

जगातील सर्वात घाणेरडा माणूस-अमो हाजीचा आंघोळ केल्याने मृत्यू -

 #IntrestingStory #worldsdirtiestman #Iran

सध्या थंडीचे दिवस आहेत आणि फेसबुकवर अनेकदा अनेकजण आंघोळ न करण्यावरून जोक करताना दिसतात. म्हणजे या दिवसात रोज रोज आंघोळ केली नाही तरी फार फरक पडत नाही अशी जवळ जवळ मान्यता असल्यासारखे लोक बोलतात. कुणी गमतीने म्हणतात आज आंघोळीची गोळी घेतलीय. कुणी म्हणतात अंगावर चार थेम्ब शिंपडून घ्यावे. बर्‍याच लोकांनी त्यांच्या आयुष्यात अशी वेळ देखील अनुभवली असेल जेव्हा आंघोळ करणे हे सर्वोच्च प्राधान्य नव्हते. त्याहून महत्वाची कामे होती, आजारपण वगैरे.

आंघोळीशिवाय काही दिवस चालूही शकत असेल पण जेव्हा तुम्हाला एक आठवडा किंवा त्याहून अधिक काळ आंघोळीशिवाय होतो तेव्हा गोष्टी थोड्या चिंताजनक आणि दुर्गंधीयुक्त होऊ लागतात, आणि अश्यात एखाद्याने वर्षभर आंघोळ केली नाही तर काय होईल ? अनेक वर्ष ? किंवा अगदी 67 संपूर्ण वर्षे?

#अमोहाजी या नावाने ओळखल्या जाणार्‍या इराणी माणसाची ही जीवनपद्धती होती, ज्याला “जगातील सर्वात घाणेरडा माणूस” म्हणूनही ओळखले जाते.

अमो हाजी (20 ऑगस्ट, 1928 - 23 ऑक्टोबर, 2022) यांनी आपले संपूर्ण आयुष्य इराणमधील देझ गाह गावात व्यतीत केले. त्याचे खरे नाव माहित नाही, आणि त्याचे अमो हाजी हे प्रत्यक्षात एक टोपणनाव आहे ज्याचे भाषांतर "जुना टाइमर" असे आहे.

अर्ध्या शतकाहून अधिक काळ, अमौ हाजी एक संन्यासी म्हणून जगला, जो कधीही आंघोळ करत नव्हता, हाजी शहराच्या काठावर एका सिंडर ब्लॉकच्या झोपडीत राहत होता, तो रस्त्यावरच जेवायचा आणि पाईपमधून जनावरांचे शेण काढायचे काम करायचा. अमो हाजीच्या सुरुवातीच्या जीवनाबद्दल फारसे माहिती नाही, परंतु त्याने घोषित केले की त्याने हृदयविकाराचा त्रास सहन केल्यानंतर संन्यासी म्हणून आपले जीवन सुरू केले आहे. आंघोळ न करण्याचे त्याचे कारण म्हणजे साबण आणि पाण्याने शरीर धुतल्याने रोग होण्याची शक्यता आहे त्यामुळे लवकर मरण येते असे तो म्हणत. हा विश्वास इतका दृढ होता की त्याने 60 वर्षांहून अधिक काळ आंघोळ केली नाही, त्याची त्वचा धूळ, माती आणि अगदी पिकलेल्या जखमांनी भरलेली असायची. अमौ हाजी हा गावकऱ्यांसाठी अतिशय ओळखीचा माणूस होता. अनेक दशके अंग न धुतल्यामुळे त्याची त्वचा जवळजवळ एकसमान राखाडी-तपकिरी रंगाची झाली होती आणि त्याचे केस विचित्र दिसायचे. तो अंघोळ करत नसला तरी त्याचे हे जगावेगळे सौंदर्य टिकविण्यासाठी तो त्याचे डोके आणि दाढीचे केस आगीत जाळून टाकण्यासाठी ओळखला जात असे. त्याच्या आंघोळीची भीती ही एकमेव गोष्ट अमो हाजीला इतर समाजापासून वेगळे ठरवणारी नव्हती, तर त्याचा आहार आणि छंद देखील विचित्र-आणि घृणास्पद-लक्ष वेधण्यासाठी पुरेसे होते. आंघोळ करताना हाजीला पाण्याची भीती वाटायची, पण पाणी पिण्याच्या बाबतीत तसे नव्हते. हायड्रेटेड राहण्यासाठी तो अनेकदा न धुतलेल्या, घाणेरड्या टिन डब्यातून मिळेल तिथून दिवसातून ५ लिटर पाणी प्यायचा. कुणीही देऊ केलेले अन्न तो नाकारायचा आणि स्वतः शोधून ताजे कच्चे अन्न, कच्चे मांस, कधीकधी अगदी सडलेले मांस तो खात असे. त्याला स्मोकिंग आवडत असे त्याच्याजवळ असलेल्या एका पुरातन पाईपमध्ये तो प्राण्यांची वाळलेली विष्ठा टाकून स्मोक करायचा आणि एकावेळी अनेक सिगारेट ओढत असल्याचे त्याचे फोटो देखील उपलब्ध आहेत.

सगळ्यात अषाचार्याची गोष्ट म्हणजे हाजी अविश्वसनीयरित्या 94 वर्षांचे आयुष्य जगला आणि त्यांच्या मृत्यूनंतर अंतिम तपासणीत त्याला कुठलाही रोग नसल्याचे आणि त्यांची तब्येत चांगली असल्याचे घोषित करण्यात आले..आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, गलिच्छ वापर, घाण पाणी आणि कुजलेले मांस अमो हाजीला कधीच आजारी बनवत नव्हते . मरेपर्यंत तो निरोगी होता. त्याला खरोखर आजारी बनवले असेल ते म्हणजे त्याचे इतक्या काळातील पहिले स्नान. वयाच्या 94 व्या वर्षी, काही गावकऱ्यांनी दयाळू दृष्टीकोन दाखवला आणि अमो हाजीला 67 वर्षांमध्ये आग्रहाने त्याची पहिली आंघोळ घातली.आंघोळीनंतर तो आजारी पडला आणि काही महिन्यातच त्याचे निधन झाले.

त्याच्या मृत्यूपूर्वी, तेहरान युनिव्हर्सिटी ऑफ मेडिकल सायन्सेस स्कूल ऑफ पब्लिक हेल्थ येथील पॅरासिटोलॉजीचे प्रोफेसर डॉ. घोलामरेझा मोलावी यांनी हाजी यांच्यावर चाचण्या केल्या होत्या, ज्यामुळे त्याची अशी जीवनशैली असूनही त्यांच्या दीर्घायुष्याची आणि चांगल्या आरोग्याची गुरुकिल्ली शोधण्यात आली होती. डॉक्टरांनी असा निष्कर्ष काढला की अमौ हाजी इतकी वर्षे अस्वच्छ परिस्थितीत राहिल्यामुळे खूप मजबूत रोगप्रतिकारक शक्ती विकसित करू शकला, या मजबूत रोगप्रतिकारक शक्तीने त्याला अत्यंत अविश्वसनीय परिस्थितीतही निरोगी राहण्यास मदत केली.

एकंदरीत, अमौ हाजी एक निरुपद्रवी माणूस होता ज्याला कधीही नियमात जगण्यात किंवा स्वच्छतेत रस नव्हता. 67 वर्षांतील त्याच्या पहिल्या आणि शेवटच्या आंघोळीमुळे त्याचा मृत्यू झाला की नाही याची खात्री नाही, परंतु हे लक्षात येतंय की तो खूप दीर्घ आणि स्वतःच्या नियमांवर एक आनंदी, मनोरंजक जीवन जगला.

Rashmi Padwad Madankar